Eindelijk konden we na twee jaar weer een bezoek brengen aan South By Southwest (SXSW) in Austin, Texas. In een paar jaar tijd kan veel veranderen, niet alleen in de wereld maar ook op het vlak van tech. Tijdens de vorige editie was virtual reality dé hype, dit jaar stond vooral in het teken van de metaverse en web3.
Web3 en de blockchain, een decentraal netwerk
Iedereen die een beetje thuis is in tech, heeft wel iets meegekregen van de hype rond web3. Ooit begon het internet met homepages van individuele gebruikers, waarna bedrijven, scholen en andere instellingen volgden. Na die oerversie van het internet volgde web 2.0. Het idee hierachter was dat content van gebruikers centraal stond. Zij hadden geen technische kennis nodig om te kunnen publiceren. Dat klinkt mooi en web 2.0 heeft zeker bijgedragen aan de democratisering van het internet, maar we hebben ook de schaduwkant ondervonden. Grote en machtige techbedrijven als Google en Facebook zijn in dit domein de baas geworden.
Bij web3 (vaak op deze manier geschreven) is dat anders. Dankzij blockchaintechnologie is een decentraal netwerk op te zetten. Dat netwerk is niet in handen van de grote techbedrijven, maar van ons allemaal. Het vervangt web 2.0 niet, maar het biedt wel nieuwe mogelijkheden.
Van wie is de metaverse?
Een hype die minstens even groot is als web3 is de metaverse. Soms worden ze zelfs door elkaar gehaald, maar het zijn toch echt twee verschillende begrippen die hooguit zijdelings met elkaar te maken hebben. De metaverse staat voor virtuele werelden, waar gebruikers een digitale ervaring hebben. Virtual reality - daar is de hype van de vorige editie weer - speelt daarin een grote rol. Gebruikers bevinden zich hierdoor in hun beleving daadwerkelijk in de virtuele wereld. Het is een oude belofte, maar door de technische vooruitgang komen dit soort ervaringen nu wel dichterbij.
Hoe ziet dat metaverse er precies uit? Daar zijn de meningen flink over verdeeld. De naamsverandering van het moederbedrijf van Facebook in Meta liet aan duidelijkheid niets te wensen over: Mark Zuckerberg zag de metaverse wel zitten. Zuckerberg zelf had er tijdens een digitaal interview met Daymond John van Shark Tank wel iets over te vertellen. Ondanks dat het gesprek nogal ingestudeerd overkwam, was hij open over de technologie. Het gaat volgens hem de goede kant op, maar de universele techniek er nu nog niet klaar voor. Hetzelfde geldt voor apparatuur als headsets.
Een ander metaverse
Tegengeluid was er ook zeker, onder meer van bijvoorbeeld Raggie Fils-Aimé, tot voor kort hoofd sales bij Nintendo. Hij gaf aan zeker te geloven in de metaverse, maar meende dat het toch vooral beperkt zou blijven tot gamen. Daarnaast verwacht hij niet dat Facebook het wiel gaat uitvinden in deze ontwikkelingen. “Facebook itself is not an innovative company,” merkte hij lachend op tijdens het interview tijdens SXSW. Facebook maakt zijn metaverse vooral door bedrijven op te kopen of bestaande ideeën verder te ontwikkelen.
Kritiek op de visie van Meta kwam ook van Scott Galloway, ondernemer en hoogleraar marketing aan de New York University Stern School of Business. Volgens hem gaat de toekomst van de metaverse er heel anders uitzien en ligt de kracht niet zo zeer in het visuele aspect, maar juist bij audio. Hij gelooft dat een bedrijf als Apple als geen ander in staat is een metaverse te bouwen, waarbij hij de AirPods meer mogelijkheden toedicht dan VR-headsets. Hij ziet een toekomstbeeld dat meer lijkt op de film Her met Joaquin Phoenix. Een wereld waarin artificial intelligence in ons gehoor gaat leven. Waar we informatie in opnemen, bestellingen doen en persoonlijke ervaringen creëren. Dat die AI ons daarbij soms zelf overbodig maakt, liet Google al in 2018 zien met zijn demo van Duplex, een virtuele assistent die een afspraak maakt bij de kapper en die op het gehoor niet of nauwelijks van een mens te onderscheiden is.
NFT's voor het grote publiek?
De opkomst van blockchain heeft de ontwikkeling van digitale kunst in een stroomversnelling gebracht. De blockchain is een decentraal systeem waarin digitale objecten waarde krijgen. Daarbij denk je misschien vooral aan cryptomunten als bitcoin en ether, maar ook NFT's (non fungible tokens) zijn flink in opkomst. Dit zijn bewijzen van echtheid, waardoor het handelen in digitale goederen interessant wordt. Menige slimme maker van digitale kunst heeft er al een goede boterham aan verdiend.
Mark Zuckerberg bracht de primeur dat Instagram NFT's gaat ondersteunen en verkopen. Dit kan een goede eerste stap zijn naar het grote publiek. Op dit moment is de markt nog vrij technisch en is het voor een leek nog tamelijk lastig om in te stappen.
Het klinkt ook als een logische stap voor Meta, dat zich de afgelopen jaren met Instagram al op shopping heeft gericht.
Echt of niet?
Voor de kunstwereld zijn NFT's interessant omdat hierbij nieuwe technieken ontstaan die helpen bij rechtenkwesties van digitaal artwork. Momenteel kan iedereen een NFT maken, waardoor het lastig is om te achterhalen of het authentiek is en of het werk niet gestolen is. Adobe is bezig met het platform Verify. Dit bevat uitgebreide metadata van een digitaal kunstwerk en kan ook op de blockchain werken. Vanuit programma’s als Photoshop en Illustrator maar ook vanuit camera-apps wordt deze metadata van de maker opgeslagen. Zo wordt een uitgebreide geschiedenis bewaard van het gehele kunstwerk. Dit kan beginnen bij een foto: wie heeft de foto geschoten, welke instellingen zijn gebruikt en waar is de foto genomen? Wanneer de maker de foto vervolgens heeft geopend in Photoshop, een aantal effecten heeft toegepast en een illustratie heeft toegevoegd vanuit Illustrator, ontstaat een unieke geschiedenis. Die hele geschiedenis wordt samengevoegd met verificatie van verschillende sociale platformen en het geheel is openbaar voor iedereen te bekijken. Uiteindelijk is het namelijk makkelijker om aan te tonen dat een kunstwerk authentiek is dan te bewijzen dat iets nep of gestolen is.
pronken met luxe NFT's
Hoogleraar Scott Galloway voorspelt dat ook grote luxemerken de markt van NFT's en cryptocurrency's massaal zullen betreden. Zo kunnen merken als Chanel of Gucci een eigen munt gaan maken in beperkte aantallen of met een beperkte beschikbaarheid. Iedere eigenaar van deze munten krijgt grote voordelen en toegang tot de luxeproducten van het merk, zowel fysiek als digitaal. Zo ontvang je bijvoorbeeld naast een luxe Gucci-tas een exclusieve NFT-versie waar je in een of verschillende metaverse-omgevingen mee kunt pronken. Door schaarste en exclusiviteit zal de waarde van de munt zeer hoog zijn. Dat kan deze luxemerken volgens Galloway tot de waardevolste bedrijven ter wereld maken.
inclusivity en accessibility
Door alle hippe technische ontwikkelingen zou je bijna vergeten dat bepaalde andere trends een comeback maakten. Inclusief design kwam dit jaar weer helemaal onder de aandacht, onder meer door verandering in wetgeving. Een Europese wet bepaalt dat alle digitale platformen van overheidsinstanties vanaf 2025 volledig inclusief moeten zijn. Dat betekent dat dat de platformen voor iedereen met of zonder beperking bruikbaar moeten zijn.
Veel platformen zijn al een stuk inclusiever geworden, maar er is nog veel ruimte voor verbetering. Een trend is dat techbedrijven samenwerken met non-profitorganisaties die bepaalde subgroepen uit de samenleving vertegenwoordigen. Inclusief design gaat overigens verder dan alleen toegankelijkheid. Het gaat ook om ontwerpen voor mensen van verschillende culturen of met verschillende achtergronden. Met een designteam met een diverse samenstelling verklein je de kans dat je bepaalde groepen uitsluit of een niet passende gebruikerservaring ontwerpt.
menselijke waarde
SXSX was full-packed dit jaar. Veel nieuwe technologie, goede discussies over hoe we die technieken moeten gaan gebruiken, maar ook vooral kritische meningen over hoe de toekomst eruit kan gaan zien. De grootste take-away is voor ons dat we de menselijke waarde moeten bewaken bij de toepassingen van deze nieuwe technieken. Hoe de toekomst eruit gaat zien, wordt niet alleen bepaald door de techniek, het ligt ook in de handen van ontwerpers. Uiteindelijk zijn wij mensen de gebruikers van al die mooie technologie.
Meer weten over Triple? Bekijk onze diensten of ons portfolio.